COVEH                                                                                           (uit boek Aurora-Opmeer blz. 98 > *)

In 1957 wordt coöperatief zuivelend Noord-Holland verrijkt met een nieuwe naam: COVEH. De naam van een nieuwe zuivelcombinatie, ontstaan uit een samenwerkingsvorm tussen de coöp. zuivelfabrieken ‘Eureka’- Binnenwijzend, ‘De Volharding’ - Hem en ‘Hoogkar­spel'. Laatstgenoemde kaasfabriek, opgericht in 1890, gaat per 8 juni 1957 meteen dicht.

In de op 18 januari 1961 gehouden bestuursvergadering deelt voor­zitter Glas - van Aurora Opmeer - mee dat een aantal boeren in Andijk - goed voor zo’n 750.000 kg. melk - zich als lid bij ‘Aurora’ wil aanmelden.

‘In Andijk was een combinatie van boeren, die een melkinrichting exploiteerde. De melkinrichting werd eind jaren vijftig verkocht aan de NV ‘Hollandia’ en met hun melk gingen de boeren - gezamenlijk en op jaarcontract - naar de COVEH. Daar vangen zij te weinig voor hun melk. ‘De Prinses’ Ursem is ook al geweest, maar ze gaan liever naar ‘Aurora’. In een gesprek met hun woord­voerder/voorzitter Groot heb ik gezegd, dat dit niet kan zonder overleg met voorzitter en directeur van COVEH’.

Directeur De jong en stalcontroleur W. Bakker handelen de zaak verder af. Zij maken duidelijk dat ‘Aurora’ geen jaarcontract wenst af te sluiten. Zij zullen zich - individueel - als lid dienen aan te melden. Dat gebeurt. Na afloop van het jaarcontract met de COVEH - per 1 mei 1961 - rijdt er ook een melkwagen van ‘Aurora’ door Andijk.

In de bestuursvergadering van 8 juni 1961 deelt directeur De jong zijn bestuur mee dat er meer melk beschikbaar moet komen t.b.v. een optimale benutting van de beschikbare produktiecapaciteit. Er wordt besloten dat er óók met de COVEH kontakt wordt opgenomen.

Op 31 juli 1961 brengt voorzitter Glas verslag uit van een gesprek van het dagelijks bestuur met het bestuur van COVEH. ‘Het bestuur wil wel, maar dat heeft te maken met de besturen van de drie afdelingen, die samen COVEH vormen: Binnenwijzend, Hem en Hoogkarspel’ Glas voorspelt moei­lijke besprekingen. ‘Het verschil in schuldenlast bedraagt ca. 2½  cent per kg. melk ten voordele van ‘Aurora’. Algehele gelijkstelling zal moeilijk zijn te bereiken. ‘Aurora’ wil en kán ook wel een veer laten. Het verstandigst is, denk ik, de klap in één keer op te vangen. Het is beter één keer pijn te hebben dan over de lange duur’.

Op 13 november deelt Glas mee, dat ‘De Prinses’ zeer actief is in het COVEH-gebied. Op verzoek van directeur De jong worden de kon­takten evenwel nog even op een laag pitje gezet. Hij is bezig met het opstellen van een plan voor de toekomst van ‘Aurora’. Twee weken later ligt dat rapport op tafel. Conclusie: We zitten nu vol. Willen we méér fabrieken overnemen, dan zal er fors moeten worden geïnvesteerd in uitbreiding van de produktiecapaciteit van met name NH-kaas. Dat laatste gaat gebeuren.

Op 1 maart 1962 krijgt COVEH-voorzitter Jan Goesinnen te horen wat voor plan ‘Aurora’ wil voorleggen: 1½, cent afschrijving per kg. geleverde melk, plus nog eens één cent op ledenschuld. ‘De fiscale achterstand in de COVEH-bedrijven, groot ruim f 556.000,-, kan dan gro­tendeels worden afgelost. De verder niet meer compenseerbare verliezen zullen door ‘Aurora’ worden gedragen’. Goesinnen neemt het plan mee: ‘al had ik liever gezien dat de cent op leden-schuld in twee jaar zou kunnen worden afgelost’. Directeur De jong maakt hem er tenslotte nog opmerkzaam op, dat 80% van de boeren lid moet worden van ‘Aurora’: ‘anders kunnen er moeilijkheden met de belastingdienst ontstaan’.

In de op 29 maart gehouden ledenvergadering deelt voorzitter Glas mee dat alle geledingen in COVEH-verband het ‘Aurora’-bod hebben aan­vaard. COVEH brengt 30 goede woningen in, een goed wagenpark, een inventaris van weinig waarde en bedrijfsgebouwen, die eveneens niet veel waard zijn. Plus zo’n 23 miljoen kg. melk. De ‘Aurora’-leden stemmen met de fusie in. De fabrieken in Hem en Binnenwijzend blijven voorlopig nog in produktie. Opmeer kan de melk er nog niet bij hebben.

Op 8 mei 1962 deelt directeur De jong het bestuur mee, dat 22 boeren van Hem (1½ miljoen kg. melk) en 9 boeren van Binnenwijzend ( ½ miljoen kg. melk) naar ‘De Prinses’ zijn gegaan. Vanwege personele problemen in Binnenwijzend wordt de melk uit Hauwert al naar ‘Aurora’ ge­bracht. (De in 1913 opgerichte coöp. zuivelfabriek ‘De Volharing’ in Hauwert werd in 1942 door de Duitse bezetter stil gelegd. De melk moest in Binnenwijzend worden verwerkt. Na de bevrijding blijft dat zo. Op 27 februari 1946 is de fabriek gesloten).

Op 22 september 1962 wordt ‘Eureka’ in Binnenwijzend gesloten. Op 2 november 1962 gaat ‘De Volharing’ in Hem dicht. COVEH-direc­teur Jan Zijp wordt op wachtgeld gezet. Maar daarmee is men nog niet van hem af.

In de rondvraag van de bestuursvergadering van 14 oktober 1964 wordt er geïnformeerd naar de positie van de oud-COVEH directeur. Voor­zitter Glas: ‘Hiervoor is nog geen goede oplossing gekozen. Er zal nog eens ernstig met de heer Zijp moeten worden gesproken. Het vermogen en de leeftijd van hem zijn van dien aard dat hij nog heel goed een nuttig werkzaam lid der maatschappij kan zijn’.

Na een aantal gesprekken komt de zaak goed.

Op 5 april 1962, een week na het besluit om een fusie aan te gaan met de COVEH, hebben voorzitter Glas en directeur De jong in Enkhuizen een gesprek met het bestuur van ‘Westfrisia’: de vereniging van veehouders in Enkhuizen en omstreken.

Deze vereniging was lid van ‘Eureka’-Binnenwijzend. Nu moeten de bij ‘Westfrisia’ aangesloten boeren individueel lid worden van ‘Aurora’. De Enkhuizer stadsboeren zijn bereid om hun melk op enkele plaatsen bijeen te brengen. Maar niet voor niks. ‘Aurora’ gaat met hen een overeenkomst aan voor 5 jaar. Er wordt aan elk f 1.200,- uitbetaald: als ‘opbrenggeld’.

* Bron: Aurora Opmeer een zonsondergang Volkert J. Nobel Stolphoevereeks XVIII

   Historisch Genootschap “Oud West-Friesland” 1993  http://www.westfriesgenootschap.nl

   Geen frame - ga naar - www.zuivelhistorienederland.nl