▲  1893 Zowel boterhandelaren en boeren willen een eigen boterfabriek

▲  1893-09-22- J. F. Vd. vd Bosch (later Gebr. vd. Bosch) Stoomzuivelfabriek 1894-1901

▲  1895- Handkracht boterfabriek Winkelier H. J. Tymes 1895 - 1907

  Verslag geplaatst in   MAP Weijdom Claterbos

De Telegraaf 1898-01-22

Betaling van de melk naar vetgehalte

Men schrijft ons uit Beilen:

Nu in Drente de fabriekmatige zuivelberelding allengs en bijna overal de ouderwetsche karns en melkvaten naar den zolder heeft doen verhuizen, of tot een ander doel dan voor de boterbereiding heeft doen dienstbaar worden, nu bijna elk gehucht van eenige beteekenis, zijn boterfabriek heeft, en grootere plaatsen zelfs meer dan één, nu dringt zich meer en meer de vraag op „wat is de meest rationeels wijze van betaling der melk?”

Bijna alle fabrieken zijn begonnen en betalen nog de melk naar litermaat, omdat dit het eenvoudigst en gemakkelijkst is. Ook om zich spoedig van een groot aantal leveranciers te verzekeren, meende men, dat deze maatregel iets vóór had. Niemand werd dan afgeschrikt, omdat zijne melk soms wat lichter van procenten was. Algemeene goedkeuring, zoo min van de zijde van het bestuur van sommige fabrieken als van sommige melkleveranciers kon deze wijze van betalen echter nimmer wegdragen, en reeds lang zweefde er als ‘t ware iets in de lucht van betaling naar vetgehalte, als zijnde de eenige basis om de juiste waarde van de melk voor de boterbereiding te bepalen.

Ook in deze gemeente, waar men van het zestigtal boterfabneken, dat in zo korte jaren in deze provincie is verrezen, niet minder dan vijf telt, is men meer en meer van de zucht van betaling naar vetgehalte doordrongen en reeds zijn drie dezer inrichtingen, waaronder ook de stoomfabriek van Gebr. v. d. Bosch, tot het nemen van dien maatregel overgegaan.

Tot nog toe wordt echter aan de meeste fabrieken in Drente naar litermaat betaald, doch het is te voorzien, dat spoedig het voorbeeld der anderen zal worden gevolgd. Bij betaling der meik naar het vetgehalte worden vele gebreken, welke de fabrieksmatige zuivelbereiding aankleven, opgeheven.

Melkvervalsching of ontrooming en boetebetalingen en processen tengevolge van dier zullen meer en meer tot de zeldzaamheden gaan behooren, waardoor dus veel ongenoegen en verbittering zal worden voorkomen. De fabriek krijgt misschien niet zoo’n groot volume melk, naar daarentegen betere kwaliteit. De boer ontvangt voor zijne melk de waarde, die zij voor de botermakerij heeft en zijn buurman gaat niet meer met een gedeelte daarvan strijken.

Want welk een onderscheid is er niet in het vetgehalte? Om bij ronde cijfers te blijven, zoo kunnen wij uit de ervaring van den directeur van een dezer inrichtingen mededeelen, dat hij melk ontvangt van nauwelijks 2 procent vet van sommige koeien (en deze is niet vervalscht!) en van andere daarentegen van bijna 5 procent.

Het spreekt vanzelf dat koeien met een laag percentage niet voor fokmateriaal kunnen dienen en zoo spoedig mogelijk naar de slachtbank moeten. Ook legt men zich meer op het verstrekken van meer krachtvoeder toe. Een veredeling van den veestapel zal dus het gevolg zijn van den nieuwen maatregel.

Natuurlijk zijn er ook die klagen over de nieuwe wijze van betaling en dat zijn degenen die nu wat minder voor hun melk krijgen. Doch dit neemt niet weg, dat het meerendeel der melkleveranciers zich er wel bij bevindt

De vele voordeelen wegen dan ook wel tegen enkele bezwaren, die sommigen nog meenen te moeten aanvoeren, op.

▲  Gegevens

▲  Gegevens

▲  Tekst

   Geen framr - ga naar - www.zuivelhistorienederland.nl.nl