#Ov/2020-08-04

voorgaande

voorgaande

Ootmarsum 2 x Part. *  / CZ De Eendracht 1897-1899 / CZ. Nooit Gedacht 1920- 1974

  Bron: http://www.hello-ootmarsum.nl/Home/Groep-6/art/672000/zuivelfabriek            -      Geplaatst op 15-12-2011

Zuivelfabriek

“Nooit Gedacht” staat op het grote gebouw dat je ziet als je net buiten Ootmarsum in de richting van Oldenzaal of Weerselo gaat. Je hebt je misschien wel eens afgevraagd waarvoor dat gebouw heeft gediend. Dat het niet altijd een kantoorpand is geweest, kun je wel duidelijk zien.

Ooit, en dat was in 1927 werd het gebouwd als een zuivelfabriek, ook wel melkfabriek genoemd. De boeren uit Ootmarsum en omgeving leverden daar de koeienmelk af. Van die melk werd dan boter gemaakt, vandaar dat veel mensen deze fabriek ook wel “botterfebriek” noemden.

Maar Ootmarsum had vóór het jaar 1927 al een kleine zuivelfabriek, waar de boeren de melk naar toe konden brengen. Die fabriek werd trots Tubantia genoemd; dat is de oude naam voor Twente. Die eerste zuivelfabriek werd in 1890 gebouwd en was eigendom van G. H. Oosterwijk. Hij had ook een kruidenierswinkel in de Marktstraat (later bakker Wientjes en daarna galerie Chez Moi). Verder bezat G. Oosterwijk enkele pakhuizen in Ootmarsum.

De machines in de zuivelfabriek van Oosterwijk werden aangedreven door stoom en daarom was de volledige naam van die fabriek “Stoomzuivelfabriek Tubantia”. Deze fabriek stond op de hoek van de Grotestraat en de Almelosestraat.

De melkboer die de bussen met melk van de boeren ophaalde, reed met de wagen met volle melkbussen vanaf de Grotestraat het fabrieksterrein op. Bij de fabriek werden de melkbussen afgeladen en dan leeggemaakt. Hierna reed de melkboer met de lege bussen bij de Almelosestraat het fabrieksterrein weer af.

Mensen die geen koeien hadden, konden bij de Stoomzuivelfabriek Tubantia melk kopen.

In 1919 gingen de boeren van Ootmarsum en omgeving samenwerken. Ze besloten gezamenlijk met een zuivelfabriek te beginnen. Dat was allemaal veel voordeliger. Zo’n samenwerking werd ook wel met een moeilijk woord Coöperatie genoemd. Deze Coöperatie kocht in 1919 de fabriek van G. Oosterwijk. Het werk werd daar op dezelfde manier voortgezet. Alleen kon men nu geen melk meer rechtstreeks bij de fabriek kopen. De Coöperatie nam twee melkventers in dienst en deze gingen met een wagen langs de deuren om de melk te verkopen. Die eerste melkventers waren Jan Meijners en Jan  Floot.

Omdat nu veel meer boeren melk gingen afleveren, was dat fabriekje al spoedig te klein. In 1927 werd een nieuwe fabriek gebouwd. Dat was het gebouw waarop nu nog Nooit Gedacht staat. Dat was de naam van die nieuwe fabriek. In de muur werd een steen gemetseld met daarop de namen van de directeur en van de bestuursleden. Die steen met namen zit nu nog in de muur.

De eerste jaren werd in die fabriek boter gemaakt. Daarna maakte men er ook kaas. De melkventers brachten toen niet alleen melk rond, maar ook boter, kaas en karnemelk.

Ook in de zuivelindustrie kwam er samenwerking tussen de verschillende fabrieken. De kleine fabriekjes konden niet meer tegen de grotere op. Grote tankauto’s haalden de melk bij de boeren en leverden die bij de hele grote fabrieken af. Daardoor moesten de kleine zuivelfabrieken hun deuren sluiten.

De Zuivelfabriek Nooit Gedacht ging in 1972 dicht. Het gebouw werd door W. Essink gekocht en hij begon daar met een textielgroothandel. Gelukkig liet hij de naam Nooit Gedacht op het gebouw staan.

Twents

 1.’t Earste melkfebriek of botterfebriek van Oatmössche stun an de Grotestroat op ’n hook van de Almelosestroat.

2.Doar kon de boern oet Oatmössche en oet de boerschopn de melk henbrengn.

3.Later kwam ’t botterfebriek, zoas ’t ok wa wedn neumd, an de Olnzelsestroat te stoan.

4.Op ’t botterfebriek maakn ze botter, kees en kaarnemelk.

Mogelijk komen we boventaande stoom-roomboterfabriek tegen in 1902 tegen als Tubantia-II

Mogelijk ging deze roomboterfabriek verder als Tubantia-I

Verder uitzoeken

#Ootmarsum