voorgaande

#St/2020-08-06

versie-x6

Zuivelhistorienederland.nl

Zeeland zuivelindustrie - introductie - 1/4

volgende pagina
Bron tekst en foto’s: Boek De Wit blz. 96 en 97

ZEELAND TELDE OOIT 24 ZUIVELFABRIEKJES

Vanwege de overheersende akkerbouw heeft de melkvee­houderij in Zeeland nooit een grote plaats ingenomen. Toch waren er in 1894 * een tiental coöperatieve zuivelfabriekjes, waarvan zes door stoom aange­dreven. De meeste Zeeuwse fabriekjes zijn niet oud gewor­den; vele hadden een slepend bestaan wegens onvoldoende melkaanvoer. In Middelburg duurde het tot 1916 voordat hier een coöperatieve melkin­richting ontstond.
Volgens P.J. Bouman’s Geschiedenis van den Zeeuwschen land­bouw (1946), telde Zeeland tegen het eind van de 19e eeuw 12 coö­peratieve zuivelfabriekjes, waarvan alleen de fabrieken te s' Heer Arendskerke, Hontenisse, Nieuwerkerk, Stavenisse, Sluis en Zonne­maire door stoom-kracht werden aangedreven.

* stond 1884 !
Kort na de eeuwwende breidde de zuivelindustrie zich verder uit. Eind jaren twintig leek het erop dat Zeeland ineens een echte Zuivel­provincie zou gaan worden. Drie jaar op een rij werd er in Zeeuws­-Vlaanderen een fabriekje geopend, respectievelijk in Kloosterzande 1927, Aardenburg 1928 en IJzendijke 1929. Deze “laatbloeiers” heb­ben het tot na de Tweede Wereldoorlog kunnen uithouden, maar zijn toch nooit een start voor een nieuwe ontwikkeling geworden.
De erepalm voor de oudste fabriek van Zeeland gaat naar Zonnemai­re, die al in 1890 bestond.
Voor die tijd was het bedrijf modern inge­richt, nl. met stoomkracht. Het produceerde boter en kaas, dit laatste produkt in een hoeveelheid van 5000 kg per jaar. Jammer voor Zonnemaire, maar in 1907 bestond het bedrijf niet meer. Inmiddels waren ook Axel, Aardenburg, Schoondijke en IJzendijke te gronde gegaan. In 1972 was het met de zuivel-historie van Zee­land helemaal gedaan, vanwege de sluiting van Middelburg.

Aardenburg. Coöperatieve Aarden­burgse Boterfabriek 1928-1959

Middelburg CZ. Walcheren  1916-1972

Zierikzee. VZ. 1954-1973

     pag. 4   Ing. J. H. Lantinga  Van de roomton tot de melkkoeltank

      pag. 2 en 3   Jeanien Dekker ‘Zuivelcoöperatie in Zeeland 1891-1979’

Wemeldingen. Het Hart 1893 - 1952

  Geen frame - hier ophalen - www.zuivelhistorienederland.nl

 INDIEN FRAME ONTBREEKT HIER OPHALEN

zjb.  jaar

‘26

‘28

‘30

‘32

‘35

‘38

‘41

‘47

‘49

‘51

‘53

‘55

‘57

‘59

‘61

‘63

‘65

‘67

‘70

‘73

‘75

‘77

1995

2007

2007

2016

aantal

6

7

10

11

8

0

8

7

7

7

8

8

7

6

7

7

6

4

?

4

2

1

0

0

0

0