voorgaande

#St/2024-10-17

versie-X7-3 Groningen zuivelindustrie - korte introductie

zjb. jaar

‘26

‘28

‘30

‘32

‘35

‘37

‘41

‘47

‘49

‘51

‘53

‘55

‘57

‘59

‘61

‘63

‘65

‘67

‘70

‘73

‘75

‘77

1987

1995

2007

2015

aantal

35

?

39

42

43

?

40

31

28

24

24

24

23

23

23

21

16

12

?

9

9

7

5

4

4

3

i) De cijfers zijn berekend uit de jaarlijks in het Verslag van de Toestand der Provincie Groningen gepubliceerde gegevens. Voor een becijfering voor de jaren ná 1918 zijn hiervan de gegevens onvoldoende i) 1924 t/m 1945 toegevoegd door zuivelhistorienederland, bron: FNZ. jaarverslag 1944/’45 ii) Hierin is de melk van “stad en Lande”, die geen opgave inzond, niet begrepen ( ca. 7 mill. kg.)



1879

De Lavalseparator, de eerste centifuge met onafgebroken melkontroming komt op de markt

1882

Eerste zuivelfabriek in provincie Groningen Zuidbroek / het jaar daarop volgde Winschoten.

1886

De eerste coöperatieve zuivelfabriek in Nederland te Warga (Fr.) opgericht.

1900

Aanstelling van een zuivelconsulent en oprichting Groninger Zuivelbond

1904

Oprichting van botercontrolestation. Boter met Rijkskeurmerk komt in de handel

1923

Faillissement van “Stad en Lande” en ontstaan van nieuwe zuivelcoöperatie “De Ommelanden”

1938

In buurprovincie Drenthe n.a.v. grote overschotten ondermelk, oprichting van Drentse Ondermelk Organisatie D.O.M.O.

1948

In Drenthe besluit tot eigen productiebedrijf in Beilen “DOMO”, 40 zuivelfabrieken in Drenthe werden lid - 14 niet.

1952

DOMO koopt melkinrichting “De Eendracht” - Boterdiep 51 - van de Slijters-Coöp. in de Stad Groningen  en begint in “De Stad” een eigen melkinrichting.

1955

Aankoop door DOMO van 3 Lijempfbedrijven: Twee in Groningen - Eendrachtskade en v. Julsinghastraat -  één in Sappemeer.

1956

Samen met CCF. (Friesland) meent DOMO “De Ommelanden” te Groningen over.

1960

DOMO neemt zuivelfabriek Farmsum - vlak bij Delfzijl - over.

1962

2 sept. Wordt een besluit voor nieuwe melkinrichting in de Stad Groningen genomen.

1962

27 Dec. 1962 zelfde melkprijs in gehele DOMO gebied.

1963

Per 1 jan. fusie van Drentse en Groninger zuivelbonden tot Drents-Groninger Zuivelbond - vestigingsplaats Assen

1964

Fusie  CZ. Bedum en DOMO Beilen (Dr.) tot DOMO-Bedum met bij start fabrieken in Bedum, Farmsum, Groningen, Holwierde, Sappemeer - leden Glimmen en Laude

1965

Uitkomen 5 febr. “Zuivelplan Drenthe’, o.a. volledige fusie van Dr.Gr.-Zuivelbond en DOMO-Bedum , en zaken als één netto melkprijs voor werkgebied

1966

28 november opening nieuwe DOMO melkinrichting aan de  Scandinaviëweg in de Stad Groningen

1968

Mei Fusie Anloo, Rolde en Grollo. “De Samenwerking” stapt uit de DOMO en gaat melk leveren aan de ZOH. (Fr.)

1968

Uitvoering ‘Zuivelplan Drenthe”,  zuivelfabrieken hebben tot 31 mei de tijd om zich aan te melden als C lid bij de DOMO G.A. Acmesa en DOC doen ook mee!

1968

17 okt. Nw Domo-Bedum onder Gemeenschappelijke exploitatie - G.A. 34 fabrieken in Drenthe werden eigendom van Domo en C lid - Acmesa.Assen geen lid.

1968

11 dec. Uittreden van Winschoten uit Dr.-Gr. Zuivelbond

1970

14 dec Integratie Drents-Groniger Zuivelbond met DOMO-Bedum. Dat jaar laatste verslag Drents-Groninger Zuivelbond. DOMO neemt 5 Lijempf-bedrijven over.

1970

zg. Havelte-conferentie. besprekingen tussen Coberco, NCZ, Noordholland, Domo en CMC.

1977

Per 1 jan. 1978 geen bussen meer. Sluiting van 7 fabrieken. Daarna had Domo nog 10 productiebedrijven - drie in Prov. Gr.  Marum, Groningen en Bedum.

1978

13 sept Persbericht over gesprekken samenwerking FricoDomo - veel bezwaar in commentaar Fries Dagblad

1980

Per 1 jan. fusie Domo-Bedum G.A. met Frico tot Noord-Nederland (NN.) - De CCF. leden, vooral de z.g. “vrije fabrieken in Friesland”, gingen - nog - niet mee.      *

1982

19 dec. Oprichtingsdatum “Noord-Nederland”

1984

Invoering quotumregeling - superheffing

1987

Mislukken fusie ccFriesland, “Noord-Nederland” en de “vrije fabrieken”. *

1988

Diverse leden van nog draaiende zuivelfabrieken ( C-leden) en melkveehoudersverenigingen, werden rechtstreeks lid van DOMO-Bedum - zg. A. Leden

1988

1 Mrt “zuivelgigant” in noorden een feit “Noord-Nederland”. Nieuw hieraan is dat alle 18 fabrieken worden aangestuurd door  “Noord-Nederland”

1990

Ontstond Friesland Dairy Foods uit een fusie tussen Noord-Nederland en CCFriesland

1993

Fusie tussen FFD. en “De Ommelanden”. Hierbij kwam het personeel dus rechtstreeks in dienst van FFD.

1994

4 mrt. Acmesa gaat fuseren met ZOH. Oosterwolde. In 1997 trad Staphorst ook toe tot ZOH.

1995

 Op 1 oktober 1995 sluiting van “De Ommelanden”

1997

Fusie Friesland Dairy Foods (Friesland-Domo-CCF ) met Coberco en  de inmiddels ook gefuseerde “vrije fabrieken”, tot “Friesland-Coberco Dairy Food”.



2007

Eind 2007 fusiebesprekingen Friesland foods en Campina begonnen.

2008

19 april: Zonder ruchtbaarheid sluiting van de laatste “melkfabriek” uit de Stad Groningen.



*

Vrije fabrieken warenin in 1988: “De Goede Verwachting” (Workum), “De Twee Provinciën” (Gerkesklooster), “ZOH” (Oosterwolde) en “Huisternoord” (Oudwoude)

**

De naam melkinrichting is pas na WO I in gebruik geraakt om onderscheid te maken met de Zuivelfabriek die alleen boter en / of kaas maakte.

***

Nog plaatsen

Zoeken op kaartje zuivelfabrieken Prov. Groningenca.1953 hier ophalen

 Zuivelfabriekjes in provincie Groningen 1903

zuivelfabrieken

 Zuivelindustrie jaartallen in provincie Groningen

Geen frame - hier ophalen - www.zuivelfabrieken.nl

  INDIEN FRAME ONTBREEKT HIER OPHALEN